Балада за непознатиот – Кочо Рацин

Натаму – в поле битолско

чемрее врба проклета –

под врбата незнаен гроб,

в гроб лежи војник непознат.

Лежи од војна световна,

лежи – и веќе земјосал –

силно го тага изела

задека тука загинал.

Никој крај него немаше –

вишното небо врз него,

земјата скришна под него –

над гробот врба стушена.

А таде – в гори зелени

в сума гробишта лежеа

делии – одбор јунаци

за татковината паднати.

В полноќ се над ним дрвјата

од жалба силно свиваа –

горските бистри езерца

в силна светлина светеа.

И од ним – самовилите

една по една идеа –

од гроб до гроб го дигаа

јунак до јунак – на оро.

И кога сите минеа

покрај врбата стушена –

делии се запираа

незнаен брат си викаа:

„Ја стани, море, јабанец

на оро со самовили!

зора се зори – петлите

скоро ќе в село пропеат!”

А тој од гробот тепкаше

дума врз дума чемерна: –

„Минете, браќа, врвете,

Не сум ви лика – прилика!

Кој умрел за татковината

и за човечки правдини –

каде вас, братко, не гинел,

со вас до векот живеел.

Вие му песна пеете,

вие го со песна жалите –

така се сите раѓате

и така си умирате!

А тука – зошто паднав ја?

зошто ме куршум прониза,

зошто ме земја притисна –

за кого лудо загинав?

Кажете, браќа, кажете,

кажете – па поминете –

мене ме ништо не дига,

мојата смрт е – карасмрт!”

Делии глави веднеа,

немеа самовилите –

тешко на тија, горко им

така што гинат на војна!

Немеа - туку петлите

в селото веднаш писнаа -

самовилите в горите

с делии в раци лиснаа!

Пусто остана полето,

пусто зазори зората -

чемрее в поле врбата,

чемрее - тажи непознат.